Każda osoba, która pragnie zrealizować jakieś przedsięwzięcie budowlane np. wybudować wymarzony dom, staje się w świetle prawa budowlanego inwestorem, a tym samym uczestnikiem procesu budowlanego. Inwestor jest równocześnie jedynym uczestnikiem procesu budowlanego, który nie musi posiadać odpowiedniego wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego.
Zgodnie z art. 18 Prawa budowlanego, do podstawowych obowiązków inwestora należy zapewnienie:
1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,
2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
4) wykonania i odbioru robót budowlanych,
5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych
– przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.
Jako, że inwestor nie musi posiadać odpowiednich kwalifikacji, ma on możliwość zlecieć realizację swych obowiązków profesjonalistom. Celem pomocy w realizacji powyższych obowiązków inwestor może powołać inspektora nadzoru inwestorskiego, bądź zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.
W przypadku inwestycji skomplikowanych bądź wpływających na środowisko organ administracji architektoniczno-budowlanej może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego. W pozostałych przypadkach ustanowienie inspektora jest dobrowolne.
Najogólniej ujmując, inspektor nadzoru inwestorskiego reprezentuje na budowie inwestora. Podobnie jak kierownik budowy oraz projektant, obowiązany jest on posiadać odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją wydaną przez organ samorządu zawodowego.
Wedle art. 25 Prawa budowalnego, do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
1) reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót budowlanych i stosowania przy wykonywaniu tych robót wyrobów zgodnie z art. 10;
3) sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;
4) potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.
Celem realizowania powyższych obowiązków inspektor nadzoru inwestorskiego może:
1) wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych, przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych oraz informacji i dokumentów potwierdzających zastosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, zgodnie z art. 10, a także informacji i dokumentów potwierdzających dopuszczenie do stosowania urządzeń technicznych;
2) żądać od kierownika budowy lub kierownika robót dokonania poprawek bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót, a także wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę.
Kancelaria adwokacka
ul. Jagiellońska 24/2,
40- 032 Katowice
