Kodeks pracy przewiduje trzy typy rozwiązania umowy bez wypowiedzenia:
Zapis art. 52 Kodeksu pracy wskazuje trzy sytuacje, w których możliwym jest tzw. dyscyplinarka:
Istotnym jest, iż w każdym powyższym przypadku na podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia pracodawca ma jeden miesiąc od momentu, gdy dowiedział się o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Kodeks pracy w artykule 53 wskazuje na dwie okoliczności kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może jednak nastąpić:
– w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku,
– w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku;
– po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.
Pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli:
W przypadku rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika, pracownikowi przysługuje odszkodowanie. Wysokość odszkodowania odpowiada wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. W przypadku, gdy pracownik rozwiązuje umowę o pracę bez wypowiedzenie z uwagi na nieuiszczenie przez pracodawcę wynagrodzenia, może dochodzić nie tylko należnego mu wynagrodzenia, ale również odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.