BLOG

Samowola budowlana, jak zalegalizować?

W obecnym stanie prawnym zasady legalizacji samowoli budowlanej zależne są od daty zakończenia budowy obiektu. W sytuacji gdy obiekt powstał przed 1 stycznia 1995r. do legalizacji stosujemy przepisy tzw. starego prawa budowalnego. Do tych obiektów stosuje w szczególności art. 37 Prawa Budowlanego z 1974 r., dopuszczający legalizację – bez opłaty legalizacyjnej – obiektu budowlanego lub jego części wzniesionego (wznoszonego) samowolnie, gdy obiekt ten znajduje się na terenie, który zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym jest przeznaczony pod zabudowę albo nie jest przeznaczony pod innego rodzaju zabudowę, lub nie powoduje, bądź w czasie wybudowania nie spowodowałby niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, albo niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia.

Celem legalizacji organ może wydać inwestorowi, właścicielowi lub zarządcy decyzję nakazującą wykonanie w oznaczonym terminie zmian lub przeróbek, niezbędnych do doprowadzenia obiektu budowlanego, terenu nieruchomości lub strefy ochronnej do stanu zgodnego z przepisami.
Do obiektów powstałych po dniu 1 stycznia 1995r. stosujemy nowe przepisy, i tak zgodnie z art. 48 Prawa budowlanego, legalizacja możliwa jest gdy budowa jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego oraz nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem, organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych.

Celem udowodnienia powyższych okoliczności wymagane jest przedłożenie:
1) zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;
2) dokumentów wskazanych w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3 Prawa budowlanego, a w szczególności:
– cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem;
– oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Przedłożenie w wyznaczonym terminie wymaganych dokumentów jest traktowane jako wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych (jeżeli budowa została zakończona, to tylko o zatwierdzenie projektu) i umożliwia dalsze prowadzenie procedury legalizacyjnej, polegającej na badaniu powyższych dokumentów oraz ustaleniu opłaty legalizacyjnej.

Spełnienie przez inwestora przesłanek (wymagań) legalizacji obiektu wzniesionego (wznoszonego) bez wymaganego pozwolenia na budowę oraz uiszczenie w terminie opłaty legalizacyjnej zobowiązują organ nadzoru budowlanego do wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych (gdy budowa jest w toku) lub decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego (w przypadku budowy ukończonej).
Aktualnie trwają prace nad nowelizacją prawa budowlanego, która ma ułatwić proces legalizacji samowoli budowlanych.