Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych zwana także specustawą drogową daje bardzo szerokie możliwości wywłaszczenia w związku z realizacją drogi publicznej.
Ustawa ta wskazuje, iż celem wywłaszczenia wystarczającym jest wskazanie, że zajęcie danej nieruchomości jest konieczne do realizacji drogi publicznej. Nie ma żadnych innych dodatkowych przesłanek do spełnienia, co z jednej strony czyni postępowanie szybki i proste, a z drugiej strony prowadzi do równie szybkiego pozbawienia osoby jej własności.
Postępowanie rozpoczyna się od złożenia przez inwestora czyli zarządcy drogi wniosku o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. W przedmiotowym wniosku wskazuje się m.in. projekt nowej drogi wraz z wymaganymi prawem dokumentami oraz listę nieruchomości, których wywłaszczenie jest konieczne celem realizacji projektu. Następnie o złożeniu wniosku i wszczęciu postępowania informowani są właściciele nieruchomości podlegających wywłaszczeniu. Od tego momentu wszyscy zainteresowani mogą zapoznawać się z projektem i składać wnioski, zastrzeżenia czy oświadczenia. Należy jednak podkreślić, że organ rozpoznający wniosek bada jedynie przeznaczenie inwestycji pod drogę publiczną i sprawdza czy dokumenty projektowe są zgodne z wymaganiami prawnymi. Sytuacja faktyczna czy prawna właścicieli nieruchomości podlegających wywłaszczeniu w ogóle nie jest przedmiotem analizy i nie ma wpływu na wydanie decyzji. Można jednak dowodzić, że nasza nieruchomość nie jest potrzebna do realizacji inwestycji np. że dla budowy drogi wystarczającym jest zajęcie nieruchomości sąsiednich.
Następnie kiedy organ sprawdzi poprawność złożonych dokumentów i ewentualne zastrzeżenia, wydaje decyzje o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Decyzja ta nie jest przesyłana właścicielom wywłaszczonych nieruchomości, a jedynie otrzymują oni zawiadomienie o wydaniu takowej decyzji. Od decyzji przysługuje odwołanie.
Ostateczna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości oraz stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości. Jest decyzją wywłaszczającą i od jej wydanie nie należy już dokonywać inwestycji na działce, gdyż nakłady te nie będą uwzględniane w wysokości odszkodowania.
Jednocześnie jest podstawą do wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Wartość odszkodowania ustalana jest przez biegłego. Należy zwrócić uwagę na przeznaczenie działki, albowiem często zdarza się, że w księdze wieczystej działka jest określona jako budowlana, ale plan miejscowy wcześniej może przewidywać już np. rozbudowę drogi, a to przeznaczenie działki z planu miejscowego jest decydujące. Tym samym nasza działka budowla zamienia się w działkę drogową, co znacznie obniża jej wartość. Od decyzji ustalającej wysokość odszkodowania także przysługuje odwołanie.
Ustawa przewiduje bonus za szybkie oddanie nieruchomości, gdyż w sytuacji kiedy właściciel wyda nieruchomość w terminie 30 dni to odszkodowanie zostaje powiększone o 5%. W tym celu wystarczy napisać oświadczenie w terminie 30 dni od wydania decyzji bądź stwierdzenia jej ostateczności o woli jej wydania.
W przypadku dalszych pytań, zapraszam do kontaktu z kancelarią.
Kancelaria adwokacka
ul. Jagiellońska 24/2,
40- 032 Katowice
