BLOG

Spadki – Znaczenie darowizny w postępowaniu spadkowy

Zaliczenie darowizny do udziału w spadku

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Najczęściej umowa darowizny występuje pomiędzy osobami spokrewnionymi, co oznacza że umowę tę zawierają przyszli spadkodawcy z przyszłymi spadkobiercami.

Ustawodawca nakazuje równo traktować wszystkich spadkobierców i tym samym nakazuje by korzyści uzyskane przez zstępnych za życia spadkodawcy, powinny być uwzględnione podczas działu spadku. Istotnym jest, że wskazane niżej zasady mają zastosowanie jedynie przy dziedziczeniu ustawowym, nie stosuje się ich w przypadku istnienia testamentu.

W związku z czym, w przypadkach w których doszło do dziedziczenia ustawowego i dział spadku następuje między zstępnymi spadkodawcy (dzieci, wnuki) albo między jego zstępnymi i jego małżonkiem, ustawodawca nakazuje, by każdemu z tych spadkobierców zaliczać na jego schedę spadkową otrzymane przez niego od spadkodawcy darowizny. Oznacza to, że w przypadku gdy zstępni bądź małżonek otrzymali jakąś darowiznę od spadkodawcy, to muszą ją doliczyć do swojego udziały w spadku. Nie podlegają zaliczeniu na schedę spadkową drobne darowizny zwyczajowo w danych stosunkach przyjęte.

Wartość darowizny przekraczająca udział w spadku

Jeżeli wartość darowizny podlegających zaliczeniu przewyższa wartość udziału w spadku, spadkobierca nie jest obowiązany do zwrotu nadwyżki. W wypadku takim nie uwzględnia się przy dziale spadku ani darowizny, ani spadkobiercy zobowiązanego do ich zaliczenia.

Sposób rozliczenia darowizn

Zaliczenie na schedę spadkową darowizn polega na doliczeniu ich wartości do spadku, następnie ustaleniu sched czyli udziałów spadkowych spadkobierców i odjęciu od tych sched wartości darowizn podlegających zaliczeniu.

Wyłączenie obowiązku zaliczania darowizn

Wspomniane powyżej zaliczenie darowizn na schedę spadkową nie będzie jednak dokonywane, kiedy z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna została dokonana ze zwolnieniem z obowiązku takiego zaliczenia. Takie wyraźne oświadczenie woli zwalniające z obowiązku zaliczenia może zostać zawarte przez spadkodawcę w jego testamencie, w umowie darowizny bądź w odrębnym oświadczeniu woli.