W poprzednich wpisach omawiane były umowy budowlane, wady prac budowlanych oraz dokonano analizy odbioru prac budowlanych. Niniejszy artykuł wyjaśni jakie prawa i obowiązki ma jeden z najważniejszych uczestników inwestycji budowlanej – kierownik budowy.
Kierownik budowy jest wymieniony w Prawie budowlanym jako jedna z samodzielnych funkcji na budowie. Istotnym jest, że tę funkcję mogą pełnić wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją wydaną przez organ samorządu zawodowego.
Ustanowienie kierownika budowy jest obowiązkowe w następujących przypadku wykonywania robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę, rozbiórki objętej decyzją o pozwoleniu na rozbiórkę oraz w pozostałych przypadkach określonych w art. 42 ust. 1 pkt. 2 Prawa budowlanego.
Zgodnie z art. 22 Prawa budowlanego, do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:
1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;
2) prowadzenie dokumentacji budowy;
3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;
3a) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:
3b) koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których mowa w art. 21a ust. 3, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
3c) wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;
3d) podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
3e) zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10;
4) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;
5) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;
6) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
7) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
8) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
9) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2.
Z powyższego wynika, iż do praw i obowiązków kierownika należy szeroko pojęte kierowanie pracami budowlanymi i ich właściwa dokumentacja. Obowiązkiem kierownika budowy jest również realizacja prac budowlanych zgodnie z projektem budowlanym. W przypadku realizacji prac w sposób sprzeczny z projektem bądź w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia jest on natomiast obowiązany niezwłocznie wstrzymać prace i zawiadomić inwestora bądź właściwy organ.
W przypadku dużych inwestycji obok kierownika budowy ustanawia się kierowników robót, do których odpowiednio stosuje się powyższe zapisy.
Za realizację swych obowiązków kierownik budowy ponosi odpowiedzialność zawodową opisaną rozdziale 10 Prawa budowlanego.