Miesiąc: luty 2021

 

Kodeks pracy przewiduje trzy typy rozwiązania umowy bez wypowiedzenia:

1. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika;
2. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia bez winy pracownika;
3. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika.

 

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika

Zapis art. 52 Kodeksu pracy wskazuje trzy sytuacje, w których możliwym jest tzw. dyscyplinarka:

1. ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
2. popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
3. zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Istotnym jest, iż w każdym powyższym przypadku na podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia pracodawca ma jeden miesiąc od momentu, gdy dowiedział się o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

 

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia bez winy pracownika

Kodeks pracy w artykule 53 wskazuje na dwie okoliczności kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika:

1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

       a) dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

    b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące –         gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy           pracy albo chorobą zawodową;

2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

 

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może jednak nastąpić:

–  w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku,

– w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku;

– po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.

Pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn.

 

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli:

1. zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe;
2. pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.

 

W przypadku rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika, pracownikowi przysługuje odszkodowanie. Wysokość odszkodowania odpowiada wynagrodzeniu za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. W przypadku, gdy pracownik rozwiązuje umowę o pracę bez wypowiedzenie z uwagi na nieuiszczenie przez pracodawcę wynagrodzenia, może dochodzić nie tylko należnego mu wynagrodzenia, ale również odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Inwestor 

Każda osoba, która pragnie zrealizować jakieś przedsięwzięcie budowlane np. wybudować wymarzony dom, staje się w świetle prawa budowlanego inwestorem, a tym samym uczestnikiem procesu budowlanego. Inwestor jest równocześnie jedynym uczestnikiem procesu budowlanego, który nie musi posiadać odpowiedniego wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego.  

Obowiązki

Zgodnie z art. 18 Prawa budowlanego, do podstawowych obowiązków inwestora należy zapewnienie:

1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów,

2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy,

3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,

4) wykonania i odbioru robót budowlanych,

5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych

– przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.

 

Profesjonalna pomoc

Jako, że inwestor nie musi posiadać odpowiednich kwalifikacji, ma on możliwość zlecieć realizację swych obowiązków profesjonalistom. Celem pomocy w realizacji powyższych obowiązków inwestor może powołać inspektora nadzoru inwestorskiego, bądź zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.

W przypadku inwestycji skomplikowanych bądź wpływających na środowisko organ administracji architektoniczno-budowlanej może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego. W pozostałych przypadkach ustanowienie inspektora jest dobrowolne.

 

Inspektor nadzoru inwestorskiego

Najogólniej ujmując, inspektor nadzoru inwestorskiego reprezentuje na budowie inwestora. Podobnie jak kierownik budowy oraz projektant, obowiązany jest on posiadać  odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją wydaną przez organ samorządu zawodowego.

 

 

 

Obowiązki 

Wedle art. 25 Prawa budowalnego, do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:

1) reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót budowlanych i stosowania przy wykonywaniu tych robót wyrobów zgodnie z art. 10;

3) sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;

4) potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.

 

Uprawnienia 

Celem realizowania powyższych obowiązków inspektor nadzoru inwestorskiego może:

1) wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych, przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych oraz informacji i dokumentów potwierdzających zastosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, zgodnie z art. 10, a także informacji i dokumentów potwierdzających dopuszczenie do stosowania urządzeń technicznych;

2) żądać od kierownika budowy lub kierownika robót dokonania poprawek bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót, a także wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę.

 

W poprzednim poście omawiane były prawa i obowiązki kierownika budowy, w tym poście skupimy się na kolejnym uczestniku procesu budowlanego- projektancie.

 

Wykształcenie 

Projektant czyli powszechnie znany architekt jest kolejnym uczestnikiem procesu budowlanego. Podobnie jak w przypadki kierownika budowy, tę funkcję mogą pełnić wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją wydaną przez organ samorządu zawodowego.

 

Prawa i obowiązki 

Zapis art. 20 Prawa budowlanego, wskazuje na podstawowe obowiązki projektanta, do których zalicza się:

1) opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;

2) zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu budowlanego osób posiadających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności;

3) wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez powyższe osoby opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z uwzględnieniem specyfiki projektu budowlanego, oraz zapewnienie zgodności projektu technicznego z projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym;

4) sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

5) określenie obszaru oddziaływania obiektu;

6) uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów;

7) wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;

8) sporządzanie lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. z 2020 r. poz. 215 i 471).

 

Nadzór autorski 

W toku budowy projektant na żądanie inwestora lub organu administracji architektoniczno-budowlanej sprawuje nadzór autorski w zakresie:

1. stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem,
2. uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.

Prawa projektanta 

W ramach realizacji swych obowiązków projektant ma prawo:

1) wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy dotyczących jej realizacji;

2) żądania wpisem do dziennika budowy wstrzymania robót budowlanych w razie:

a) stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia,

b) wykonywania ich niezgodnie z projektem.

 

Zmiany projektu budowlanego 

Istotnym jest, iż w przypadku jakikolwiek zmian w projekcie budowlanym to projektant decyduje czy jest to zmiana nieistotna, czy też istotna. W przypadku zmiany istotnej,  koniecznym jest wystąpienie o wydanie decyzji o zmianie pozwalania na budowę.

W poprzednich wpisach omawiane były umowy budowlane, wady prac budowlanych oraz dokonano analizy odbioru prac budowlanych. Niniejszy artykuł wyjaśni jakie prawa i obowiązki ma jeden z najważniejszych uczestników inwestycji budowlanej – kierownik budowy. 

 

Wykształcenie i doświadczenie 

Kierownik budowy jest wymieniony w Prawie budowlanym jako jedna z samodzielnych funkcji na budowie. Istotnym jest, że tę funkcję mogą pełnić wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją wydaną przez organ samorządu zawodowego.

 

Obowiązek ustanowienia 

Ustanowienie kierownika budowy jest obowiązkowe w następujących przypadku wykonywania robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę, rozbiórki objętej decyzją o pozwoleniu na rozbiórkę oraz w pozostałych przypadkach określonych w art. 42 ust. 1 pkt. 2 Prawa budowlanego.

 

Obowiązki kierownika budowy 

Zgodnie z art. 22 Prawa budowlanego, do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy:

1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;

2) prowadzenie dokumentacji budowy;

3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

3a) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:

1. a) przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno,
2. b) przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;

3b) koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których mowa w art. 21a ust. 3, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

3c) wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;

3d) podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;

3e) zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów, zgodnie z art. 10;

4) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;

5) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;

6) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;

7) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;

8) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;

9) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2.

 

Z powyższego wynika, iż do praw i obowiązków kierownika należy szeroko pojęte kierowanie pracami budowlanymi i ich właściwa dokumentacja. Obowiązkiem kierownika budowy jest również realizacja prac budowlanych zgodnie z projektem budowlanym. W przypadku realizacji prac w sposób sprzeczny z projektem  bądź w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia jest on natomiast obowiązany niezwłocznie wstrzymać prace i zawiadomić inwestora bądź właściwy organ.

Kierownik robót 

W przypadku dużych inwestycji obok kierownika budowy ustanawia się kierowników robót, do których odpowiednio stosuje się powyższe zapisy.

 

Odpowiedzialność 

Za realizację swych obowiązków kierownik budowy ponosi odpowiedzialność zawodową opisaną rozdziale 10 Prawa budowlanego.